Zapomniane skarby – zdigitalizowane i udostępnione w Stacji Muzeum

W październiku 2016 r. Stacja Muzeum rozpoczęła projekt pn. „Zapomniane skarby – zdigitalizowane i udostępnione w Stacji Muzeum”, którego celem było zapisanie w formie cyfrowej i udostępnienie na specjalnie stworzonej platformie blisko 4 tys. najcenniejszych eksponatów ze zbiorów Stacji Muzeum.

Częścią tej platformy jest strona internetowa Cyfrowa Stacja Muzeum, na której zamieszczone są skany i fotografie zdigitalizowanych eksponatów podzielone na sześć podstawowych kategorii:





1. Mapy
Mapy kolejowe przedstawiają sieć połączeń kolejowych szeroko- i wąskotorowych, drogowych oraz morskich, także rozmieszczenia stacji pasażerskich i osobowych, urzędów pocztowych oraz wielu innych. Mapy pochodzą z okresu od II połowy XIX wieku do okresu po II wojnie światowej.



2. Klatki fotograficzne
Fotografie przedstawiają m.in. dworce i tabor kolejowy, prace wykonywane na kolei, krajobrazy kolejowe, pracowników kolei. Pochodzą z różnych okresów, począwszy od początku XX w., a skończywszy na początku XXI w. Najstrsze są negatywy na płytkach szklanych w formacie 130x180 mm. Najstarsze negatywy na taśmie celuloidowej pochodzą z lat 50. XX w., są również z kolejnych dekad, aż do rewolucji cyfrowej w fotografii (lata 90. XX w.). Większość negatywów pochodzi z lat 70. i 80. XX w. Negatywy są unikatowe z samej swojej definicji, bo częstokroć nie zachowały się odbitki. Dla lepszej chronologii fotografie zostały podzielone na dwa zbiory: do 1945 r. i po 1945 r.



3. Dokumenty
Są wśród nich pocztówki, ryciny, bilety, dyplomy i patenty. Szczególnie liczna jest kolekcja pocztówek i rycin o tematyce kolejowej. W większości są to kolorowane litografie i zdjęcia, przedstawiające rozwój budownictwa kolejowego na całym świecie, scenki rodzajowe z dworców, pociągów. Niektóre zostały wydane okolicznościowo, z okazji różnych świąt lub wydarzeń. Uzupełnieniem tego zbioru są dyplomy, patenty i bilety, pochodzące z okresu od II połowy XIX wieku do II połowy XX wieku.



4. Dokumentacja techniczna
Karty dokumentacji technicznej m.in. parowozów, wagonów, budynków i terenów kolejowych.



5. Albumy
Albumy i książki ze zbiorów bibliotecznych ilustrują infrastrukturę kolejową, rysunki wagonów czy zdjęcia przedstawiające zniszczenia infrastruktury kolejowej po I i II wojnie światowej.



6. Eksponaty w technologii 360 stopni
W tej kategorii znalazły się m.in.: umundurowanie, szpady do mundurów paradnych, hełm kolejowej straży pożarnej, odznaki, zegarki kolejarskie z wizerunkami lokomotyw, pamiątkowe medale, sztandary dawnych związków zawodowych i stowarzyszeń kolejarzy. Osobną grupę muzealiów stanowią maszyny i urządzenia, używane na kolei, np.: kolekcja aparatów telefonicznych i telegraficznych, stare zegary z peronów, hal i biur dworcowych, rożnego typu lampy kolejowe oraz ręczne latarki sygnalizacyjne świecowe, karbidowe i naftowe, makiety dworców.

W ramach procesu digitalizacji zbiorów zostały przeprowadzone następujące czynności: skanowanie, wprowadzanie niezbędnych metadanych oraz zapis cyfrowych rezultatów. Wybrane eksponaty dodatkowo zostały poddane procesowi fumigacji, polegającego na usunięciu z ich powierzchni szczepów grzybów, bakterii i innych drobnoustrojów. W tym celu umieszczono je w tzw. komorze fumigacyjnej o obniżonym ciśnieniu przez zastosowanie odpowiedniego gazu.

Proces digitalizacji i udostępnienia najcenniejszych zbiorów pozwoli na znaczne zwiększenie grona odbiorców oferty Stacji Muzeum i stanie się inspiracją do zaplanowania tradycyjnego zwiedzania w naszej siedzibie.

Digitalizację zasobów Stacji Muzeum w ramach projektu „Zapomniane skarby – zdigitalizowane i udostępnione w Stacji Muzeum”, sfinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, z programu Kultura Cyfrowa 2016 w wysokości 340 000 zł i Samorządu Województwa Mazowieckiego w wysokości 108 300 zł.

Partnerami projektu są Oddział Mazowiecki Stowarzyszenia Muzealników Polskich i Muzeum Regionalne w Siedlcach.